Metselen van de gevelsteen

De eerste gevelsteen.  Schoon hé
De eerste gevelsteen. Schoon hé
Beginnen dus met een Kimblok, is een soort Ytong steen.
Doorsnede van de muur
Ik heb eerst een rijtje gemetst...
Ik heb eerst een rijtje gemetst met open stootvoegen om de 80-100 cm…

De isolatie moet er natuurlijk ook tussen.  Ik heb gekozen voor Kingspan Kooltherm K8.  Dat is een ademende isolatie en zou milieuvriendelijker zijn dan PIR of PUR.  Het heeft ook een hogere R-waarde (5,55) dan PIR (5,20).  Volgens de verwerkingsvoorschriften moet de isolatie 5 cm boven de waterkerende laag bevestigd worden, zodat het niet in aanraking kan komen met stagnerend vocht in de spouw.  Volgend de EPB verslaggever kan het geen kwaad om die 5 cm open te laten, omdat er achter de waterkerende laag een kimblok (Ytong) zit die de koudebrug opvangt.  Het kan echter ook geen kwaad van er een waterresistente laag isolatie te steken, in plaats van het open te laten.  Ik had nog Styrisol van 6 cm over van mijn funderingsisolatie, dus heb ik daar stroken van gesneden om eronder te steken.

Stroken Styrisol isolatie.
Stroken Styrisol isolatie.

Voor de veiligheid heb ik dan nog een strookje EPDM (waterkerend)  geplakt op de plaats waar de Kooltherm isolatie op de Styrisol steunt.  Vervolgens de platen tegen de muur zetten, gaten boren met een boor van 9,5 mm zonder de boor op kloppen te zetten, en de speciale kunststof pluggen in de muur vastzetten.  Op die manier blijven de platen staan, en eenmaal het spouwanker erin zal geklopt worden, dan zit het muurvast.

Belangrijk is dat het waterpas staat.
Belangrijk is dat het waterpas staat.

De naden zijn afgeplakt, en nu een waterkerende laag tegen de isolatie lijmen.  Volgens de plannen is het met DPC, ik doe het met EPDM folie.  De naden tussen de platen zijn dichtgeplakt met tape.

Met speciale contactlijm de folie ertegen plakken en goed aanrollen.
Met speciale contactlijm de folie ertegen plakken en goed aanrollen.
Nu nog een strookje tape op de bovenkant van de waterkerende laat plakken, en ik kan beginnen metsen.
Nu nog een strookje tape op de bovenkant van de waterkerende laat plakken, en ik kan beginnen metsen.

Update 16-3-2014 :

De routine begint er in te zitten.   De eerste lagen gingen traag, maar nu heb ik mijn draai gevonden.  Eén mortelmolenke komt overeen met ‘een kleine’ anderhalve rij.

Ben tevreden over mijn snelheid na 2,5 dagen metsen.
Ben tevreden over mijn snelheid na 2,5 dagen metsen.

Update 23-3-2014 :

Die isolatieplaten moeten schoon op elkaar passen, maar af en toe zit ik eens met een stukje waar het niet 100% klopt (deuk in isolatieplaat, of een strookje te kort ter hoogte van een venster).  Die gaten kunnen opgevuld worden met PUR schuim.

Hier had ik een gleuf van 1 cm...
Hier had ik een gleuf van 1 cm…
Een strookje te weinig bij het ene venster, te veel bij een ander.  Ook hier de gleuven opspuiten.
Een strookje te weinig bij het ene venster, te veel bij een ander. Ook hier de gleuven opspuiten.
Steen na steen wordt in de mortel gelegd...
Steen na steen wordt in de mortel gelegd…

Update 30-3-2014 :

Nog een beetje uitleg onderweg, want dit is uiteindelijk toch een doe-het-zelf blog om dingen duidelijk te maken :

Er mag geen contact zijn tussen de gevelsteen en de isolatie.  Dus moeten uitstekende mortelresten gladgestreken worden.
Er mag geen contact zijn tussen de gevelsteen en de isolatie. Dus moeten uitstekende mortelresten gladgestreken worden.
De mortel met de truweel tegen de steen smeren.  Opletten dat er geen mortel naar beneden valt in de spouw.
De mortel met de truweel tegen de steen smeren. Opletten dat er geen mortel naar beneden valt in de spouw.
Gaten voor die rozetten worden met een 9,5 mm steenboor geboord.  De rozetten er in kloppen en dan de spouwankers er in kloppen.  Ik wacht met een rij spouwankers er in te koppen tot ik bijna aan die rij stenen ben.  Anders zit ik nogal veel met mijn koppeke tegen die spouwankers.
Gaten voor die rozetten worden met een 9,5 mm steenboor geboord. De rozetten er in kloppen en dan de spouwankers er in kloppen. Ik wacht met een rij spouwankers er in te koppen tot ik bijna aan die rij stenen ben. Anders zit ik nogal veel met mijn koppeke tegen die spouwankers.  Die ankers moeten telkens naar de steen toe afwateren.  In bovenstaand voorbeeld is er redelijk wat verschil in hoogte.
Hier zitten de spouwankers net boven de steen, dus moeten ze maar een klein beetje naar beneden geplooid worden
Hier zitten de spouwankers net boven de steen, dus moeten ze maar een klein beetje naar beneden geplooid worden
Ik ben weer een paar truwelen mortel verder.
Ik ben weer een paar truwelen mortel verder.

Update 13-4-2014 :

Boven de vensters komt een streklaag (bakstenen rechtop staan gemetst).  Deze worden niet op een L-ijzer (latei) gemetst, maar hangen eraan zodat er onderaan geen metalen profiel zichtbaar is.  Daarvoor moest ik dus 3 lagen hoger bouwen dan de bovenkant van de vensteropening, en daarop komt het verborgen L-profiel.  Aan dat L-profiel komen dan rollaagbeugels te hangen, en die worden om de 2 voegen ingemetst.  De streklaag wordt steunend op een balk gemetst en die moet 3 weken blijven staan tot volledige uitharding.

De lateien met de rollaagbeugels, en de blaken voor ondersteuning van de streklaag.
De lateien met de rollaagbeugels, en de blaken voor ondersteuning van de streklaag.
Mortel aan de zijkant van de steen, en tegen de puur kloppen.  Rollaagbeugel ertegen en de volgende steen met mortel er tegen kloppen.
Mortel aan de zijkant van de steen, en tegen de puur kloppen. Rollaagbeugel ertegen en de volgende steen met mortel er tegen kloppen.
Voila !
Voila !
Er moet op gelet worden dat de rollaagbeugels "hangen" aan het L-profiel en niet zweven.  Om daarvan zeker te zijn leg ik er een baksteen op.
Er moet op gelet worden dat de rollaagbeugels “hangen” aan het L-profiel en niet “zweven”. Om daarvan zeker te zijn leg ik er een baksteen op.
Nog twee rijen boven de streklaag gemetst, en dan waterkerende laag boven de vensters en boven de doorvoer van de dampkap aan de isolatie gelijmd.
Nog twee rijen boven de streklaag gemetst, en dan waterkerende laag boven de vensters en boven de doorvoer van de dampkap aan de isolatie gelijmd.
En het weekend is weeral voorbij ...
En het weekend is weeral voorbij …

Update 21-4-2014 :

score : 1/4   (nog 3 muren te gaan)

Muur 1 is af.  Ik moet 50 cm onder de bovenkant blijven omdat het dak daar zal oversteken.
Muur 1 is af. Ik moet 50 cm onder de bovenkant blijven omdat het dak daar zal oversteken.

Update 27-4-2014 :

Aan de achtergevel zit ik een meter hoog.
Aan de achtergevel zit ik een meter hoog.

Update 4-5-2014 :

Ik zit aan de bovenkant van het schuifraam en deur.  Ik kan hier momenteel niet verder doen omdat het L-ijzer voor boven het venster op maat moet gemaakt worden.  Je kent dat wel hé, een pipo met een dikke audi komt langs om dat op te meten, de offerte zou misschien na 2 dagen klaar zijn, de offerte is er pas na 3 weken doorgekomen.  Eenmaal besteld duurt het 20 dagen voor het profiel zal gemaakt zijn.  Ik wilde vandaag aan de andere zijgevel beginnen, maar mijn EPDM contactlijm was op, dus kon ik daar ook niet verder.  Pech voor het onkruid in de tuin…

Veel gepruts, die smalle muurkes zetten.  Dat waterpas plakt bijna aan mijn hand ;-)
Veel gepruts, die smalle muurkes zetten. Dat waterpas plakt bijna aan mijn hand 😉

Update 18-5-2014 :

Gevel drie is ook aan het groeien.
Gevel drie is ook aan het groeien.

Update 25-5-2014 :

Stelling staat er ondertussen ook al...
Stelling staat er ondertussen ook al…

Update 1-6-2014 :

De bovenkant van de ramen is bereikt. Ik heb nog steeds de L-profielen niet, dus kan ik ook hier niet verder.
De bovenkant van de ramen is bereikt. Ik heb nog steeds de L-profielen niet, dus kan ik ook hier niet verder.
Ondertussen ben ik ook aan de voorgevel begonnen...
Ondertussen ben ik ook aan de voorgevel begonnen…

Update 15-6-14 :

Aan de voorgevel zit ik op een hoogte dat ik al een stelling nodig heb.  Eerst voortdoen met de zij en achtergevel.
Aan de voorgevel zit ik op een hoogte dat ik al een stelling nodig heb. Eerst voortdoen met de zij- en achtergevel.
De L-profielen zijn er, dus ik kan voortdoen aan deze kant.
De L-profielen zijn er, dus ik kan voortdoen aan deze kant.

Update 24-6-2014 :

Zijgevel nummer twee is af !
Zijgevel nummer twee is af !

Update 6-6-2014 :

Ondertussen is dat op maat gemaakt L-profiel aangekomen voor boven het schuifraam.  Om dat te kunnen bevestigen moesten metalen plaatjes aan de poutrel gelast worden.

Plaatjes zijn 5 mm dik, heb ik 5 mm naar binnen ten opzichte van de buitenkant van de poutrel gelast.
Plaatjes zijn 5 mm dik, heb ik 5 mm naar binnen ten opzichte van de buitenkant van de poutrel gelast.
Nog eerst efkes antiroest behandelen, en we kunnen verder.
Nog eerst efkes antiroest behandelen, en we kunnen verder.

Aangezien de poutrel en het L-profiel van metaal zijn, deze deze goed de koude geleiden, is dit hier een knooppunt in de bouw waar een koudebrug kan ontstaan.  Pogingen om eens af te spreken met de EPB verslaggever om dit zo goed mogelijk op te lossen bleven vruchteloos.  Nu versta ik de waarom de term “ereloon” gebruikt wordt : niets presteren en toch geld vragen daarvoor…

Dan heb ik zelf maar een poging gedaan om deze koudebrug te onderbreken.  Ik had nog wat ecolatten over van de aanleg van de zwemvijver.  Dit is gemaakt van composietmateriaal, dus hard en niet rottend.  Daarvan plaatjes gesneden en een gat in geboord.  In de metalen plaatjes heb ik ook een gat van diameter 10 mm geboord.

Een stukje ecolat met een gat in.
Een stukje ecolat met een gat in.

Vervolgens het L-profiel tegen de poutrel vast vijzen met die ecolatjes er tussen.

De koudebrug voor een stuk onderbroken.
De koudebrug voor een stuk onderbroken.
Vastgezet met bouten van 10 mm
Vastgezet met bouten van 10 mm
De boel hangt vast.
De boel hangt vast.

Ik wil hier aanhalen dat ik bovenstaande met de ecolat ertussen zelf geïmproviseerd heb.  Geen idee of dit goed is !  Vraag me over een paar jaar nog eens of mijn gevel aan het verzakken is of niet.  Ik vermoed van niet, want metaal op metaal is gladder om te verschuiven dan metaal – composiet – metaal.  Dit idee gebruiken op eigen risico !

Ondertussen heb ik ook nog een rij isolatie bijgeplaatst.  De openingen van de bevestiging van het L-profiel zal ik nog dichtspuiten met PUR.

Isolatie voor de poutrel
Isolatie voor de poutrel

Update 3-8-2014 :

De plaatsen waar het L-profiel aan de poutrel hangt vul ik ook nog met isolatie
De plaatsen waar het L-profiel aan de poutrel hangt vul ik ook nog met isolatie
Ik ben er bijna, maar nog niet helemaal...
Ik ben er bijna, maar nog niet helemaal…

Update 10-08-2014 :

De achtergevel is af.  Nog één gevel te gaan...
De achtergevel is af. Nog één gevel te gaan…
De voorgevel is ook al een paar rijen verder, maar het regenweer van vandaag speelt me parten om verder te werken :-(
De voorgevel is ook al een paar rijen verder, maar het regenweer van vandaag speelt me parten om verder te werken 🙁

Update 17-8-2014 :

Nu is het nog steeds niet gedaan :-(  Ik wilde vandaag tot aan de bovenkant ban het venster geraken, maar ziekte heeft mij in mijn bed gehouden de hele dag...
Nu is het nog steeds niet gedaan 🙁 Ik wilde vandaag tot aan de bovenkant ban het venster geraken, maar ziekte heeft mij in mijn bed gehouden de hele dag…

Update 24-8-2014 :

Het metselen is gedaan…

Ook de voorgevel is afgewerkt.
Ook de voorgevel is afgewerkt.

Ik ben deze post begonnen met de “eerste gevelsteen”, maar de laatste is even belangrijk :

Eén minuut stilte graag...
Eén minuut stilte graag…

Een eerbetoon heb ik in hier gemaakt.

28 thoughts on “Metselen van de gevelsteen”

  1. Die eerste steen – zeer schone!
    Hoe zit die Kooltherm van prijs tov een gewone Recticel?

  2. @ Ann-Sophie :
    Unilin Utherm (R=5,2) kost 15,9€/m2
    Recticel Eurowall (R=5,2) 20,05€/m2
    Kingspan Kooltherm K8 (R=5,55) kost 21,9€/m2
    (prijzen Excl BTW op datum van maart 2014).
    Dus voor mij komt het ongeveer 1200 € duurder uit. Volgens de EPB verslaggever is dat prijsverschil niet te verdedigen voor de iets hogere isolerende waarde. Maar toen hij na anderhalve week eindelijk antwoordde op mijn vraag daaromtrent, stond de isolatie al geleverd in mijn voortuin. Ik had ondertussen al info gevraagd op Batibouw. Aangezien het ademend is, zijn isolerende waarde blijft behouden ook al is een deel van het “zilverpapier” er rond beschadigd, en milieuvriendelijker is, heb ik daarvoor gekozen. Bij Pur of PIR is dat blijkbaar niet het geval : als het “zilverpapier” beschadigd is, dan verliest het een deel van zijn isolerende waarde.

  3. Een huis bouwen wordt hier poepsimpel… ga er ook direkt aan beginnen… doch maar euh… zou ik dan toch niet beter ene linkse inwisselen?

    Steeds knappe uitleg waarmee het wel moet lukken mits geduld, goesting en technisch inzicht en wat praktijkdingetjes meepikken hier en daar…

    …blijft verbazingwekkend wat je in eentje doet poit!

  4. hallo, wat ik een beetje raar vind voor een perfectionist is dat je de isolatieplaten niet in half verband plaatst om spleten te verminderen! (koudebruggen),de foto’s en de uitleg zijn TOP!!! wat je zelf doet,doe je meestal beter is hier 100% van toepassing. groeten johnny.

  5. @Johnny : bedoel je dat ik beter 2 lagen van 6 cm isolatie zou gebruiken ipv 1 laag van 12 cm ? Heb ik aan gedacht, maar ik denk dat de spleten niet echt het verschil gaan maken. Als ze iets te groot zijn spuit ik ze dicht met PUR. En de boorgaten van de pluggen zijn ook telkens kleine koudebrugjes…

  6. Hey Andy,

    Ik had informative aangevraagd bij Scaldex voor de geveldragers. Ze hebben foto’s van jou huis meegestuurd als referentie. Ik dacht wel dat ik ze van ergens kende dus even komen piepen hier. Leuk dat je zoveel vooruitgang maakt. Wij zijn ondertussen ook volop bezig!

  7. @Kevin: Leuk van te horen dat een firma mijn foto’s gebruikt om duidelijk te maken hoe het moet 😉

  8. Hallo. Proficiat met het mooie werk. Ik had nog een vraagje. Welke epdm en welk hechtingsproduct heeft u gebruikt voor de waterkering van de isolatie naar de gevelsteen. Bedankt. Pieter

  9. Beste Andy, wij gaan binnenkort ook zelf een stukje aanbouw zetten en ik plan zelf ook te metsen. Wat ik me afvraag is hoe je bij het metsen rekening hebt gehouden met plaats en hoogte waar de ramen en deuren en de dorpels/vensterbanken moeten komen.

  10. @Wouter: je moet ergens een nul-niveau hebben: vloerniveau. Ten opzichte van dat niveau kan je dan kijken hoe hoog je moet metsen om je vensters/deuren te plaatsen. Ook rekening houden met de dikte van de dorpels. Als bv de onderkant van je raam op 1m komt, dan stop je bv met metsen op 94 cm hoog aan je buitengevel. Dan nog 1 cm voeg en een dorpel van 5 cm, dan kom je aan 1m. Afhankelijk van de dikte van je gevelsteen kan daar wat speling op zitten. Het is altijd mooier van op 1 steen te eindigen, en niet op een halve steen.

  11. Beste Andy,
    Extra vraag in verband met de vertikale uitlijning van de gevelsteen. Ik wil over een paar weken aan mijn ruwbouw starten, waarbij ik aansluit op bestaand metselwerk. Extra moeilijkheid voor deze leek is dat het formaat van het bestaande metselwerk niet meer verkrijgbaar is én dat de onderste halve meter één soort steen is en alles daarboven een andere steen in een andere lengte en een apart verband… Ik zal met stenen werken die net iets langer zijn werken. Gelukkig bouw ik aan en niet op zodat het verschil in lengte eigenlijk niet opvalt.
    Maar mijn vragen:
    1) Ik zet mijn ruwbouw volgens plan van de architect. Maakt het uit in welk verband ik werk? Halfsteens? Klezorenverband? Moet ik in deze fase al rekening houden met de gevelsteen?
    2) Hoe zorg ik ervoor dat de gevelsteen nadien in halfsteensverband netjes uitkomt met de raam/en deuropeningen van de ruwbouw? Moet ik met de vertikale voegdikte spelen of blijft deze even dik als de horizontale voeg? Of moet ik me daar niks van aantrekken en bepaalt hoe het verband uitkomt hoe breed een raam en deur in de praktijk zal zijn? Of slijp ik de steen die aan de raamopening komt gewoon op maat? En wat dan als dat slechts voor een paar cm is?

  12. @Wouter:
    1. ruwbouw speelt weinig rol, tenzij je de stenen blijft zien aan de binnenkant. Als deze zichtbaar blijven kan je beter in een bepaalt mooi verband metselen. Indien het gepleisterd wordt kan je zot doen 😉
    2. Ik denk dat het moeilijk is om met de voegdikte te spelen. Vroeg of laat krijg je een stuk muur waar dat niet zal passen. Ik denk dat je best een steen op maat slijpt. Als je maar een paar cm over hebt, kan je misschien beter in dat stuk een beetje met de voegen spelen.
    Om die reden heb ik wildverband gebruikt, geen zorgen over de voegen 🙂

  13. Beste,

    Ik wil een bestaande rolluikkast isoleren , de aannemer heeft er een pur plaat tegengezet en dan dichtgesiliconeerd, ik isoleer ze nu akoustisch, wel komt er koude lucht vantussen de spouwmuur, die mag waarschijnlijk niet dichtgespoten worden met schuim

  14. Andy, Het is uit de de spouwopening die de metser gemaakt hebben voor het raam en de rolluiken

  15. Beste doehetzelfbeter, ik heb van Soprema de Colphene 1500 en de primerelastocol 600 in plaats van de EPDM. Deze zou volgens Soprema hetzelfde wereken als EPDM maar is een SBS bitumen ( toplaag anti wortel wapening met een polyetheen toplaag. Echter snap ik het niet helemaal… als ik daarop ga metselen lijktijn mortel en steen niet echt vast te liggen. Is dat met EPDM of DPC ook zo, en staat het metselwerk hierop ‘gewoon’ los. Dus bijft het dan staan door het uiteindelijke gewicht van de muur en de verbinding (spouwankers) met het binnenmetselwerk ?

  16. @Roger: dat klopt, op de epdm staat het metselwerk ook gewoon losser dan op steen of beton. De EPDM heeft wel een beetje een ruwe structuur, dus hecht de mortel iets beter, maar als een losstaande muur omwaait, zal het daar zijn dat die loskomt, niet op een voeg tussen stenen. Het blijft staan door het eigen gewicht en de verbinding met de spouwankers.

  17. @Avierstr: Bedankt voor de snelle en duidelijke reactie… excuses voor de tikfouten, was met mobiele telefoon : ) Ik sprak vandaag een oudere metselaar… hij vertelde dat bij een funderingsdetail (vloer gestort op zand) en een vorstvrije funderingsdiepte (bovenzijde fundering -650) géén EPDM noodzakelijk zou zijn. Simpelweg gaf hij aan dat het ‘trasraam’ indien correct ( portlandcement 1, zand 2-3 en metselstenen en/of betonblokken welke weinig water opnemen) uitgevoerd wordt dit voldoende waterregulerend – waterdicht is, waarbij het water welke in de spouwmuur naar beneden gaat, op de funderingsvoet voldoende langs de open stootvoegen naar buiten wordt gevoerd… waarbij hij wel vond dat op de funderingsvoet in de spouw een schuine zijde van specie aangezet moest worden voor het water naar buiten af te voeren. Voor het onderbreken van het binnenspouwblad met een vocht- koudebrugonderbreking van bijvoorbeeld kalkzandsteen (Calduran CS20 of foamglas (Perinsul S of HL) vroeg hij hoeveel oude huizen in de buurt last hadden van optrekkend vocht en wat de grondwaterstand en samenstelling van de bodem was. Indien hier géén problemen waren twijfelde hij over het toepassen hiervan. Over het inschakelen van een adviesburo voor het laten doorrekenen hiervan dacht hij ook anders… ‘Als je de kosten van het doorrekenen naast de kosten van het materiaal wat je ‘extra’ wilt plaatsen legt, bijvoorbeeld het plaatsen van de foamglas, dan kun je beter de foamglas plaatsen… die kosten zullen elkaar mogelijk niet veel ontlopen’ . Tja, daar valt natuurlijk dan ook weer wat voor te zeggen. Maargoed… Zou EPDM dan inderdaad weinig extra toevoegen ?

  18. @Roger: ik zou toch voor de zekerheid een laag EPDM tussen steken. Het is een kleine meerkost. Als je het niet doet en je zit na 5 jaar met pleister of verf die loskomt vlak boven uw vloer of plinten, dan is het te laat om het er nog tussen te steken. Het is ook niet altijd vocht uit de grond die in je muren kan trekken. Als je ergens een waterlek hebt en je vloer staat gedurende een werkdag onder water, kan dat ook in de muren trekken. Als er EPDM tussen zijn, dan kan het niet naar boven.

  19. Beste,
    Ik heb verschillende keer uwe project gevolgd. Prachtig!
    Ik ben ook bezig met mijn gevel en veel van u geleerd!
    Bedankt 🌹

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.